Ὅταν ἔμαθα πὼς θὰ παρουσιαζόνταν τὴ Δευτέρα 26/03/2018, σὲ θεατρικοποιημένη μορφή, ὁ Ἐκκλησιαστὴς στὴν αἴθουσα Μιχαήλας Ἀβέρωφ τῆς Ἑταιρίας Ἑλλήνων Λογοτεχνῶν, σ’ ἔμμετρη νεοελληνικὴ μετάφραση (πολιτικὸ στιχό) τοῦ Αὐγερινοῦ Ἀνδρέου, πρώην προέδρου τῆς Ε.Ε.Λ., χάρηκα ἰδιαιτέρως. Πρῶτον, γιατὶ τὸ ἔργο, τὸ ἀποδιδόμενο στὸ σοφὸ Σολομῶντα, δείχνει ὅλη τὴ βαθύτητα ψυχῆς ποὺ διαποτίζει ἔκτοτε τὴ Δύση. Ὁ Ὅμηρος μᾶς διδάσκει τὴ λαμπρότητα τοῦ θαλασσινοῦ βότσαλου -ὁ Ἐκκλησιαστὴς μαρτυρεῖ τὴν ἄβυσσο τοῦ ἐσώτερου ποὺ κατακαίει ἄσβεστα τὸ ἀνθρώπινο πνεῦμα.
Ἔπειτα, τὴν παράσταση σκηνοθέτησε ὁ δάσκαλός μου, ὁ ἠθοποιὸς καὶ σκηνοθέτης Γιάννης Ζημιανίτης πού, ὅ,τι κι ἂν πῶ γιὰ τὴν Τέχνη του, εἶν’ ἀμετάδοτο μὲ λέξεις. Ὅσα ἀξιώθηκα νὰ λάβω ἀπὸ κεῖνον, τὰ σπούδασα σεβαστικά, μὰ καὶ πλεῖστες φορὲς αἱρετικά -μὲ διάθεση ὁμόνοιας, ἀλλὰ καὶ συνεχῆ διαπάλη, νὰ βεβαιώσω, ἐντός μου, πὼς δέν ἀκολουθοῦσα αὐθεντία, ἀλλὰ δάσκαλο γενναιόδωρο πρὸς μαθητή, τοὐλάχιστον, θεληματικό.
Ὁ Ζημιανίτης βρῆκε συμπαραστάτρια, ἐπὶ σκηνῆς, τὴ φιλόλογο, ποιήτρια κ’ ηθοποιὸ Μάρθα Παπαδοπούλου.
Πολλά τὰ ὄσα σημαντικὰ διδάσκει τοῦτος ὁ ἀκονισμένος, σὰ λεπίδι, λόγος! Μὰ μιά φράση, μοῦ ‘ρχεται συνεχῶς στὴ μνήμη, καθὼς παλεύω κ’ ἡττῶμαι οἰκτρά μές στὴν πολλή, καβαφικὴ συνάφεια:
Καιρὸς τοῦ καθελεῖν καὶ καιρὸς τοῦ οἰκοδομῆσαι [Γ’ 3 στὴν κριτικὴ ἔκδ. τῶν Rahlfs-Hanhart] –
πρέπει νὰ κάνῃς χῶρο στὰ παλιά, γιὰ νάρθουν τὰ καινούργια· νὰ καθαρίσῃς καὶ πάνω στὸ ἄδειο οἰκόπεδο τῆς ψυχῆς νὰ ξαναχτίσῃς, ἑδραιώνοντας κτήριο μὲ τὰ πρότερα ὑλικὰ ἀναγεννημένα ἀπ’ τὸ φῶς τῆς νέας αἴσθησης καὶ τῆς κατακτημένης σοφίας…
Ὁ πόνος γιὰ τὰ κατεδαφισθέντα, ποτέ δὲν ἀφήνει τὴν καρδιά. Παραταῦτα, ὅποια αἰσιοδοξία τοῦ ἀνθρώπου, ἐκεῖ ἔχει τὸ μόνο στέρεο θεμέλιο: στὴν ἀνακαίνιση ὕστερ’ ἀπ’ τὴν ὀδυνηρὴ κατεδάφιση. Αὐτό, τὸ ζήσανε λαοὶ κ’ ἔθνη ὁλόκληρα· τὸ βιώνουμε συνεχῶς, ὡς πρόσωπα, στὴ ροὴ τοῦ Χρόνου, μὲ τὴν οἰκείωση τῶν ἀγαπημένων, μὲ τὴν ὑπέβαση τῶν ἐχθρῶν.
Ἕνα σφυρὶ οἰκοδόμου, ἀντηχάει καὶ σαρώνει -ἕνα μιστρὶ ἔρχεται μετά, σιγά-σιγά, νὰ βάλῃ τὶς πλίνθους, νὰ στεγανώσῃ τὰ τοιχία τῆς τραυματισμένης μας καρδιᾶς…
