«Τὸ τετράγωνο μυαλό»

Στὰ πρῶτα του βήματα κατανοεῖ ὁ μελετητὴς τῶν Μαθηματικῶν γιὰ νὰ συνεχίσῃ εὐδόκιμα τὴν προσπάθειά του, μιὰν ἀδήριτη ἀνάγκη ἁπλότητας καὶ μιὰν ἐπίμονη ἀπαίτηση ἐφαρμογῆς τῆς ἀρχῆς τῆς Οἰκονομίας. Ἡ μέν ἀπλότητα κατατείνει στὸ στοιχειῶδες – ἡ δὲ οἰκονομημένη διαχείριση τῶν νοητικῶν δυνάμεων ἀποζητάει τὸ βέλτιστο, ὅπως αὐτὸ νοεῖται κατὰ περίπτωσιν. Τὰ ἐκ φύσεως ἁπλᾶ προβλήματα ἀποτελοῦν τοὺς ἀρχικοὺς ὁδηγούς – τὰ ὑποδείγματα· γιὰ τὰ σύνθετα καὶ πολύπλοκα ἀναλαμβάνει ἡ μέθοδος τῆς Ἀνάλυσης ὑπὸ τὴ γενική ἔννοια τοῦ ὅρου.

Στὰ Μαθηματικὰ ὑφίσταται ἡ πολυτέλεια τῆς  σ α φ ο ῦ ς  διατύπωσης ὅλων τούτων σὲ κάθε καινούργια θεωρία, σὲ κάθε νέα πραγμάτευση ἑνὸς νοητικοῦ ἢ φυσικοῦ φαινομένου. Κάθ’ ἐπιστήμη ὅμως, ὡς τέτοια μὲ τὴν ἀρχαία σημασία τῆς λέξης, ἀναπόδραστα ἀκολουθεῖ αὐτὰ τὰ σχήματα. Ἐφόσον κιόλας κάθε ἀντικείμενο (ἀκόμα καὶ μιᾶς τέχνης), ὅταν διδάσκεται ἢ παρουσιάζεται, εἶναι  ἐ π ι σ τ ή μ η  (διαφορετικὰ δέ θάταν ἀντικείμενο μαθητείας), προϋποθέτει τὴν τάση πρὸς τὸ στοιχειῶδες, τὴν οἰκονομημένη προσέγγιση τῆς σκέψης καὶ τὴν ἀναλυτικὴ ἱκανότητα· μ’ ἄλλα λόγια μιὰν ἁρματωσιὰ ποὺ τὸ καθιστᾷ μεταδόσιμο ὡς γνώση.

Ἀκόμα κι ὅταν τὰ πράγματα δέ μποροῦν νὰ διατυπωθοῦν μὲ μαθηματικὴ ἀκρίβεια, μία τέτοια προσέγγιση μονάχα καλό θὰ κάνῃ στὸ ὅλον: Πρῶτον, θὰ σηκώσῃ τὸ σκοτεινὸ πέπλο τῆς στενῆς ὑποκειμενικῆς πρόσληψης ποὺ ἀπαγορεύει τὴν κατανοητὴ καὶ συγκεκριμένη ἀπεύθυνση σ’ ἕν’ ἀκροατήριο· δεύτερον, θ’ ἀποτελέσῃ σὲ κάθε δυστοκία σωσίβιο, ὥστε, προσωρινά, νὰ τοποθετηθῇ ἡ δυσκολία σὲ ξεκάθαρο πλαίσιο καὶ ν’ ἀναζητηθῇ λύση πέρ’ ἀπὸ πάθη ποὺ στραγγαλίζουν τὸ λογισμό, τὴ φαντασία καὶ κάθε δημιουργικὴ ροπή.

Πυκνά τὰ παραπάνω γραμμένα: Τὸ τετράγωνο μυαλὸ δὲν κάνει τὶς καμπύλες εὐθεῖες· καταλαβαίνει πρῶτο πὼς μπαίνει σὲ στροφὴ καὶ δέ σημαδεύει ὁλοταχῶς, σὰν τὸ τυφλὸ συναίσθημα, τὶς μπάρες ἀσφαλείας…

Στὶς κατηγορίες: Κριτική Στοχασμοί
Μου αρέσει!     Κοινοποιήστε
-